Type graven in België

In België zijn er twee verschillende soorten graven op de gemeentelijke en intergemeentelijke begraafplaatsen, vastgelegd in het Decreet op de begraafplaatsen en de lijkbezorging: graven zonder concessie en graven met concessie.

Graf zonder concessie

Indien u overlijdt of ingeschreven bent in een bepaalde gemeente, is de gemeente verplicht u kosteloos te begraven.[1] Dat wil zeggen dat u wordt begraven op de “gewone lijn” of in een graf zonder concessie. Het grafrechtt duurt maar 10 jaar, daarna kan de gemeente beslissen om het graf te verwijderen.[2]

Graf met concessie

Een concessie is de huur van het recht op een rustplaats voor een termijn bepaald door de begraafplaats beginnend vanaf minimum 15 jaar. Het kan niet meer voor “eeuwig” worden aangegaan en kan enkel nog tot maximum 50 jaar verleend worden.[3].

Niemand is verplicht om een concessie aan te gaan. De gemeente is verplicht gratis een graf zonder concessie ter beschikking te stellen voor een periode van 10 jaar.

Als u een concessie aangaat, bent u op zijn minst 15 jaar gerust als u een concessie van 15 jaar bent aangegaan. Is de concessie aangegaan voor 25 jaar, bent u voor 25 jaar gerust. De gemeente alwaar uw dierbare begraven ligt, bepaalt voor hoeveel jaar de concessie kan duren op hun begraafplaats. Het is echter wel aan te raden voor de begrafenis een concessie aan te gaan, anders wordt uw dierbare begraven op een plek dat de gemeente zelf bepaalt.

Als u een concessie aangaat, kan u samen met de grafmaker of een vertegenwoordiger van de gemeente, een kijkje gaan nemen op het kerkhof zelf, alwaar u uw dierbare wilt laten begraven of liever waar u zelf begraven of bijgezet wilt worden. Vele mensen doen dit bij leven, op gezegende leeftijd, zodat hun plekje alvast gereserveerd is. Andere mensen kijken er tegenop en willen er niet van weten.

Een concessie vervalt als:

• Op het moment van de aanvraag tot hernieuwing blijkt dat zij verwaarloosd is [4]
• Er geen aanvraag voor een hernieuwing is gedaan [5]
• Zij verwaarloosd is [6]

Eeuwigdurende (altijddurende) concessie of graf voor onbepaalde tijd

Sinds de inwerkingtreding van de wet van 20 juli 1971 op de begraafplaatsen en de lijkbezorging kan een eeuwig of altijddurende concessie niet meer verkregen worden. De graven met altijddurende concessie die volgens het keizerlijk decreet van 23 Prairial jaar XII (12 juni 1804) voor 20 juli 1971 werden verleend, kunnen telkens na 50 jaar op aanvraag kosteloos hernieuwd worden.[7] Echter kan zoals bij een graf met concessie een altijddurende concessie tevens vervallen als:

• op het moment van de aanvraag tot hernieuwing blijkt dat zij verwaarloosd is;
• er geen aanvraag voor een hernieuwing is gedaan;
• zij verwaarloosd is.

BELANGRIJK OM TE WETEN

• Een graf zonder concessie kan na 10 jaar geruimd worden.
• Een graf met concessie wordt voor maximum 50 jaar verleend en kan dan geruimd worden.
• Een graf voor onbepaalde tijd kan niet verkregen worden.

[1] Artikel 2. ‘Behoudens het verlenen van een concessie, is de begraving van een stoffelijk overschot of de begraving van een asurn of de bijzetting ervan in een columbarium op de gemeentelijke of intergemeentelijke begraafplaats kosteloos voor de personen die ingeschreven zijn in de bevolkingsregisters, het vreemdelingen- of wachtregister van de gemeente, respectievelijk de gemeenten die deel uitmaken van het intergemeentelijke samenwerkingsverband’

Artikel 15bis. ‘Indien het overlijden plaats heeft in het Vlaamse Gewest, wordt, voor de begraving van een stoffelijk overschot, een kosteloze toestemming verleend door de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar het overlijden werd vastgesteld, …’

[2] Artikel 18. ‘Een niet-geconcedeerd graf wordt minstens tien jaar bewaard. Dergelijk graf mag enkel verwijderd worden nadat gedurende een jaar een afschrift van de beslissing tot verwijdering, zowel bij het graf als aan de ingang van de begraafplaats, werd uitgehangen.’

[3] Artikel 7. § 1. ‘De concessies worden voor ten hoogste vijftig jaar verleend.’

[4] Artikel 7. § 2.  ‘De hernieuwingen kunnen enkel geweigerd worden indien blijkt dat op het moment van de aanvraag de concessie verwaarloosd is.’

[5] Artikel 7. § 2. ‘Als er geen aanvraag voor een hernieuwing is gedaan, vervalt de concessie.’

[6] Artikel 10.
De geconcedeerde graven moeten onderhouden worden.
Onderhoudsverzuim dat verwaarlozing uitmaakt, staat vast als het graf doorlopend onzindelijk, door plantengroei overwoekerd, vervallen, ingestort of bouwvallig is.
De verwaarlozing wordt geconstateerd in een akte van de burgemeester of zijn gemachtigde of van het bevoegde orgaan van de intergemeentelijke begraafplaats. Die akte wordt een jaar lang bij het graf en aan de ingang van de begraafplaats uitgehangen.
Na het verstrijken van die termijn en bij niet-herstelling kan de gemeenteraad of het bevoegde orgaan van het intergemeentelijke samenwerkingsverband een einde maken aan de concessie. De gemeenteraad kan die bevoegdheid opdragen aan het college van burgemeester en schepenen.’

[7] Artikel 9.
‘Telkens na vijftig jaar, en zonder vergoeding, kan de altijddurende concessie die krachtens het keizerlijk decreet van 23 prairial jaar XII werd verleend voor de inwerkingtreding van de wet van 20 juli 1971 op de begraafplaatsen en de lijkbezorging, op aanvraag hernieuwd worden.
Voor deze hernieuwing is de procedure bedoeld in artikel 7, § 2, derde tot en met vijfde lid, van dit decreet van toepassing’