De keuze van een begraafplaats bij moslims
Volgens het onderzoek van mr. dr. Khadija Kadrouch-Outmany zijn bij de keuze van een begraafplaats bij moslims vier verschillende categorieën van motieven te onderscheiden: sociaal, financieel, religieus en emotioneel.
Vanuit een sociaal oogpunt lijkt dat een derde van moslims het uitermate belangrijk vindt om in de buurt van levende familieleden te worden begraven, zodat deze hun graf konden bezoeken. In het bijzonder is deze tendens in de afgelopen tien jaar te zijn opgekomen bij Nederlandse moslims met een Surinaamse of Indonesische achtergrond. Onder de motieven die hen aanzetten zijn naturalisatie, de afstand tot de landen van herkomst en de beschikbaarheid van islamitische begraafplaatsen of islamitische percelen op openbare begraafplaatsen. In België is een belangrijk punt de relatief nieuwe ontwikkeling van islamitische percelen op welk Belgische bekeerlingen, asielzoekers, moslims uit gemengde huwelijken en helaas ook veel kinderen in begraven zijn. In Brussel wordt een aanzienlijk deel van het islamitische perceel bezet door overleden Albanese moslims.
Het financiële motief, het bestaan van een uitvaartfonds is van moslims met een Turkse en Marokkaanse achtergrond de reden voor de repatriëring van de overledene. 26 procent betrof repatriëring naar Marokko, 34 procent naar Turkije en 14 procent naar Iran, Irak of Soedan. Voor een kleine jaarlijkse vergoeding die decennialang werd betaald, worden zij verzekerd dat alle begrafeniskosten zijn gedekt door de begrafenisfondsen en kozen daarom om hun overleden familieleden in het buitenland te begraven. Bovendien zouden de graven in Marokko en Turkije praktisch vrij van kosten zijn, wat zeker niet het geval is bij begraving in Nederland en België.
Het religieuze motief, waaronder begraven op een islamitische begraafplaats zonder vrees dat de graven zouden worden geleegd, werd genoemd door moslims met verschillende etnische achtergronden: Marokkaans, Turks, Iraaks, Iraans en Soedanees. Hoewel tijdens het veldwerk van mr. dr. Khadija Kadrouch-Outmany in Marokko werd meegedeeld dat graven er inderdaad na een onbepaalde tijd zijn leeggehaald, hebben de meeste van haar ondervraagden nog steeds de indruk dat de graven in Marokko voor een onbeperkte periode worden verleend. Hetzelfde gold voor de Turkse respondenten die spreken over graven die in Turkije eeuwig zijn toegekend en die in feite ook zijn opgeruimd, vooral in de grotere steden. Slechts enkelen van de respondenten hebben bevestigd dat zelfs de toekomst van de eeuwige graven niet zeker is, maar dat het idee, zoals ze hebben uitgelegd, van een eeuwig verleend graf veel actueler is in het buitenland dan in Nederland en België:
Zolang niemand zegt dat het graf wordt verleend voor een bepaalde periode, neem je aan dat het er is om voor de eeuwigheid te blijven. Dit is hoe het werkt in Marokko. Niemand in Marokko zal je het ronduit vertellen: “Dit graf zal na vijftig jaar worden geleegd”. Daarom voelen mensen zich gerustgesteld en willen ze daar begraven worden. (Louay, persoonlijk interview, 15 juli 2012).
Het emotionele aspect is een beslissende overweging bij de keuze van de begraafplaats. Alhoewel veel van de ondervraagde respondenten zich erg Nederlands of Belgisch voelden, wilden ze echter in geen van beide landen begraven worden. De reden was geen gebrek aan het gevoel Nederlands of Belgisch te zijn, noch was het een gebrek aan juridische, religieuze of praktische mogelijkheden. Eerder was het een gevoel ergens thuis te horen en de wens om terug te keren naar hun thuisland, dat respondenten ook pertinent verbonden waren met het gevoel hier afkomstig van te zijn.
Bron: https://openaccess.leidenuniv.nl/bitstream/handle/1887/28740/04.pdf?sequence=10
